Điện thái hòa

TÀI LINH CÔ GÁI BÁN VÉ HÁT TRỞ THÀNH NGÔI SAO (P.2)

VÀO NGHỀ “BẤT ĐẮC DĨ” ĐI BÁN VÉ HÁT

Đôi khi cuộc đời có những bước ngoặt tình cờ làm thay đổi cả đời người. Chị Tài Lương đã đi theo nghề hát như ước nguyện của cha tôi. Suốt thời gian tôi theo má về ở dưới quê, chị rất hay về quê thăm má và tôi. Mỗi lần thấy chị về tôi mừng rỡ lắm. Nhớ ngày xưa còn bé tôi hung dữ thường “bắt nạt” chị và cũng ghen tỵ với chị, còn bây giờ tôi rất ngưỡng mộ chị. Một lần chị Lương về quê, tối đang lúi húi dọn cỏ trong góc vườn. Ngẩng đầu lên tôi bắt gặp chị đang nhìn tôi chăm chú, vẻ mặt chị tư lự, xót xa. Chị ngồi xuống bên tôi, đột ngột hỏi:

- Em có muốn theo chị về thành phố không? Chị sẽ đưa em vào đoàn hát.

Tôi ngẩn người ngỡ ngàng. Tánh tôi thường hay do dự, mỗi khi phải thay đổi cái gì đó trong cuộc sống của mình. Nhất là bây giờ trước mắt tôi là một “thế giới” tôi chưa từng biết…Tôi rụt rè nói:

- Em theo chị vào đoàn làm gì được?

- Ừ thì…em bán vé hát. Đoàn đang thiếu người bán vé.

Tôi biết lúc ấy vì thương tôi, chị Tài Lương chỉ mong muốn dẫn tôi lên thành phố, tìm cho tôi một công việc sinh sống. Chắc rằng chị không thể ngờ được quyết định đột ngột của chị đã làm thay đổi cuộc đời tôi.

Chị Tài Lương dẫn tôi về đoàn Sài Gòn III, tôi được nhận vào đoàn làm việc ngay. Thế là tôi đã bắt đầu bước vào “thế giới” cải lương làm công việc của một người bán vé hát. Đó là năm 1977, tôi vừa tròn hai mươi mốt tuổi.

Tôi còn nhớ những năm ấy sân khấu các đoàn cải lương thành phố tràn trề sinh khí, hoạt động nhộn nhịp như đi trẩy hội. Đoàn Sài Gòn III có một đoàn thanh niên hoạt động rất sôi nổi quy tụ những diễn viên trẻ, học viên trẻ của đoàn. Tôi cũng tham gia sinh hoạt trong đoàn thanh niên. Những năm học trung học, tôi có chút “vốn liếng” ca tân nhạc nên thường ca tân nhạc trong những chuyến phục vụ của đoàn thanh niên.

Nhiều lần đi ca tân nhạc, bất ngờ anh Thanh Điền và chị Thanh Kim Huệ nói với chị Tài Lương:

- Ê Tài Lương! Con nhỏ em mày có làn hơi khá quá chớ, sao không tập cho nó ca vọng cổ?

Tôi còn lúng túng chưa biết trả lời sao thì chị Thúy Lan, Lan Chi ở đoàn cũng nói vun vào.

- Phải đó Tài Lương, tập cho nó ca thử xem.

Chị Tài Lương hết sức bất ngờ. Một phần chị do dự vì theo lẽ thường tình, nghệ sĩ theo nghề hát trước tiên phải có sự say mê nồng nhiệt nghề hát, tập tành ca diễn, có chút vốn liếng rồi mới bước vào nghề. Còn tôi, chị Tài Lương không thấy ở tôi một niềm đam mê nghề hay ước muốn mãnh liệt trở thành nghệ sĩ cải lương. Thật sự từ khi vào đoàn Sài Gòn III tôi thích cải lương, thích xem nghệ sĩ biểu diễn nhưng tôi không hề có một ý niệm mình sẽ theo nghề hát, đơn giản chỉ vì tôi thấy mình không có năng khiếu.

Nhiều nghệ sĩ trong đoàn động viên, tôi bắt đầu tự tin ở mình và đi học ca cổ, học diễn với các học viên đang học nghề ở đoàn. Từ đó tôi vừa bán vé, vừa học nghề. Ban ngày, tôi còn đến học ca cổ ở anh Duy Khanh (con của nhạc sĩ Vũy Chỗ). Cần mẫn, chăm chỉ nên tôi học nghề tiến bộ nhanh chóng.

NHỮNG VAI DIỄN ĐẦU TIÊN VỚI NGHỆ DANH NGỌC CHÂU

Tôi biết mình vào nghề khá trễ nên tôi phải nỗ lực học hỏi hơn nhiều những người khác. Tôi may mắn được rất nhiều anh em nghệ sĩ ở đoàn Sài Gòn III bấy giờ như anh chị Thanh Điền, Thanh Kim Huệ, chị Thúy Lan, Lan Chi, anh Thanh Việt, anh Vân Hương…hết lòng chỉ bảo cho tôi. Học nghề được năm tháng, tôi bắt đầu được đoàn cho ra sân khấu hát để…”quen đèn”. Tôi còn nhớ hai vai diễn đầu tiên trong đời tôi là vai Mai trong vở “Mái tóc người vợ trẻ”, vai Sà-Rong trong “Tình ca biên giới”. Đó là hai vở rất ăn khách của đoàn Sài Gòn III thời bấy giờ.

Ra sân khấu nghệ sĩ phải có nghệ danh. Tôi nghĩ đến cha tôi, biết tôi theo nghề hát cha tôi sẽ vui mừng ngạc nhiên lắm. Tôi đã lấy tên cha là Ngọc Châu để đặt nghệ danh cho mình.

Lần đầu tiên bước ra sân khấu, tôi lo lắng đến mất ăn mất ngủ. Chị Tài Lương chăm chút vẽ mặt cho tôi. Anh Cường còn lo lắng hơn cả tôi, anh lăng xăng giúp tôi chải tóc, lấy nước cho tôi uống. Tôi quýnh quáng hồi hộp còn hơn lần tôi đi thi tốt nghiệp. Rồi cũng đến lúc tôi ra sân khấu biểu diễn, chỉ xuất hiện trong vài lớp ngắn mà tôi có cảm giác thời gian như kéo dài vô tận. Tôi không dám nhìn xuống hàng ghế khán giả. Nhớ lời chị Tài Lương dặn, tôi hít thật sâu một hơi thật dài để gắng lấy lại được bình tĩnh, thế mà tôi cứ có cảm giác tay chân mình vụng về thừa thãi không biết để ở đâu. Tôi ca rớt nhịp nên lại càng quýnh quáng. Cuối cùng tôi cũng được “giải thoát” khỏi lớp diễn. Vào hậu trường tôi òa khóc vì tự giận mình ngốc nghếch làm anh Cường phải đi theo vỗ về an ủi tôi hết lời.

Tôi ở đoàn Sài Gòn III hơn ba năm, vừa diễn vừa học nghề. Đó là những năm tháng quý giá cho nghề nghiệp của tôi. Cũng thời gian này – năm 1979 tôi và anh Cường thành hôn. Anh Cường đã từ bỏ niềm đam mê thể thao và theo tôi vào đoàn Sài Gòn III, đàn cho đoàn.

ĐÀO CHÁNH ĐOÀN CẢI LƯƠNG NHA TRANG

Năm 1981, một dịp may bất ngờ đến với tôi. Bầu đoàn cải lương Nha Trang (Quốc Trầm Phương Dung) cử người đi coi hát ở đoàn Sài Gòn III, thấy tôi ca diễn được đã ngỏ lời mời tôi về hát đào chánh cho đoàn. Quả là một bất ngờ quá lớn vì lúc ấy ở đoàn Sài Gòn III, tôi chỉ hát những vai phụ hết sức khiêm nhường. Tôi vừa vui vừa phân vân vì mới sanh bé Duy An chưa đầy năm, đi hát xa phải xa con…tôi nhớ con chịu sao nổi. Anh Cường hối thúc tôi:

- Cơ hội không dễ gì đến với mình, em phải can đảm nắm bắt chứ.

Thế là vợ chồng tôi gởi con cho ông bà nội, theo đoàn Nha Trang đi xuống tỉnh. Mỗi lần về thăm con, tôi đi là thằng bé gào khóc, chạy theo tôi ra tận đầu ngõ. Tiếng khóc của con làm lòng tôi như đừt từng khúc ruột. Tôi bỏ chạy như chạy trốn nỗi đau trong lòng mình.

Một năm ở đoàn Nha Trang tôi đã diễn nhiều tỉnh miền Trung, tôi hát chung với các diễn viên Quốc Trầm, Phương Dung, Vương Tấn, Lệ Huyền, Thanh Hùng…Tôi bắt đầu được khán giả yêu mến qua những tuồng “Công chúa tóc thơm”, “Cây gậy thần”, “Tình ca biên giới”…Mang tiếng đóng vai chánh, thực ra nghề nghiệp của tôi còn rất non nớt, bài bản cải lương tôi chưa biết nhiều, diễn xuất còn rất yếu. Buổi tối hát, những lúc chưa đến lớp mình diễn, tôi luôn ngồi bên cánh gà xem anh em nghệ sĩ biểu diễn, vừa xem vừa học tập. Buổi trưa anh em nghỉ ngơi, tôi lại đến với các chú trong dàn nhạc của đoàn để luyện dợt các bài bản cải lương, nắm vững nhịp nhàng. Cứ thế như một con ong cần mẫn chăm chỉ, tôi đã học nghề từ thực tế sân khấu, từ anh em đồng nghiệp.

Rời đoàn Nhan Trang tôi đã đi qua nhiều đoàn tỉnh: Tiếng ca Sông Cửu, Tây Nin II, Long Giang, Vũng Tàu II, Cửu Long I…Tôi đã đổi tên nghệ danh thành Tài Linh. Những năm tháng tôi diễn ở tỉnh thì chị Tài Lương đã đi xuất cảnh sang Pháp cùng chồng là nghệ sĩ Minh Tâm. Em trai tôi – Huỳnh Trung Đức lấy nghệ danh Chí Linh cũng bắt đầu theo nghề hát, theo học trường đào tạo diễn viên của Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang.

Sau bảy năm đi tỉnh, từ năm 1988, tôi đã có dịp được trở về thành phố. Lúc ấy đoàn tuồng cổ Minh Tơ, nữ nghệ sĩ Thùy Dương sắp từ giã đoàn đi nước ngoài nên đoàn mời tôi hát thế vai chị Thùy Dương trong vở “Tiên Đơn núi Dị”. Bước qua sân khấu tuồng cổ – một mảnh đất lạ lẫm, anh chị em nghệ sĩ tuồng cổ, đặc biệt là anh Thanh Tòng đã chỉ dạy nghề cho tôi tận tình, giúp tôi đứng vững được ở sân khấu tuồng cổ. Tôi đã hát được thành công nhiều vai như Hàn Tố Mai trong “Trảm Trịnh Ân”, Điêu Thuyền trong “Phụng Nghi Đình”, Chúc Anh Đài trong “Lương Sơn Bá – Chúc Anh Đài”, đặc biệt vai Lý Thần Phi trong vờ “Bích Vân cung kỳ án”. Nếu ban đầu không có sự động viên, chỉ dẫn của anh Thanh Tòng tôi đã không tự tin diễn vai này.

Với nhiều nghệ sĩ, con đường đi hát thường gặp nhiều trắc trở. Riêng tôi – một nghệ sĩ “bất đắc dĩ” lại gặp được những tấm lòng đầy nhiệt huyết với nghề. Tôi tự hào đã đi vào nghệ thuật bằng đôi chân của chính mình. Và cái đích tôi đến vẫn còn ở phía trước…

Ký trước: Cô bán vé trở thành đào hát

Ti Ti Yến

Link: Vào nghề bất đắc dĩ 1

Vào nghề bất đắc dĩ 2

Các tin khác